De elf leerlingen van de eerste les zijn er in een week tijd vijftien geworden. Een ouder mailt mij:
"Goedendag schaakmeester,
Graag wil ik Irwan aanmelden voor schaakles op dinsdagmiddag op de Sabina.
Hij is 9 jaar (groep 6)."
Dan kun je toch geen nee zeggen... en zo waren er nog drie anderen.
Gezien de ervaringen van de eerste les ('Meester, u zet met twee stukken') heb ik wat aanpassingen gepleegd. Ik ga vanaf nu elke les beginnen met een onderwerp uit stap 1 en het zal je niet verbazen dat ik dit keer de rokade heb gekozen. Eerst de theorie en dan een oefenblad uit het stap 1-werkboek.
Ik begon met deze foto, en het deed mij genoegen dat een aantal jongens, na een discussie over het geslacht van de persoon op de foto ('ik zie borsten'), wist wat daar niet goed aan was.
'Hij/zij rokeert met twee handen.' De teleurstelling kwam even later: veel fouten op het oefenblad. Dan blijkt dat veel kinderen niet goed kijken naar de stelling en te snel een conclusie trekken. Ik hoop dat deze lessen er toe bijdragen dat ze beter gaan kijken wat er op het bord aan de hand is...
Daarna de uitleg over de dubbele aanval met de dame. Je hebt nog geen vijf woorden gezegd bij de eerste dia of de vingers vliegen al de lucht in. Er komen al gelijk allerlei vragen naar boven of er roept al iemand wat jij pas bij de volgende dia van plan bent te zeggen. Je moet echt even uitleggen dat jij eerst je verhaal af wil maken en dat ze daarna mogen vragen wat ze willen. Als je niet oppast wordt het een grote chaos. Leuk, maar wel vermoeiend.
Na de uitleg komt er een stelling op het bord met de vraag 'waar kan de dame naar toe voor een dubbele aanval'. Met wat sturende vragen komt het goede antwoord er wel uit. Ze kunnen zelfs uitleggen waarom een van de twee dubbele aanvallen niet goed is.Tot slot van de les, om aan de behoefte om 'een potje te spelen' tegemoet te komen, ben ik een klascompetitie gestart. Het laatste kwartier speelt elke leerling 1 spelletje. Veel hebben er niet meer dan een kwartier voor nodig om te winnen, maar bij degenen die om kwart voor vijf nog niet klaar zijn, worden er punten geteld om te bepalen wie er gewonnen heeft. De meesten kunnen dat zonder hulp, maar soms moet ik bijspringen als ik hoor roepen: 'Meester, een toren is toch 7 punten.'
Omdat er maar 15 leerlingen zijn, doe ik mee als nr 16. Dit keer was Pepijn L (we hebben nog een Pepijn in de groep; Pepijn V), mijn tegenstander. Tot mijn grote vreugde opende hij met d4 (en niet met a4 of h4 zoals je vaak ziet bij deze kinderen). Hij zag dreigingen, dekte stukken die aangevallen stonden enz., kortom een talentje.
Ik moest thuis wel even bijkomen van deze enerverende middag...
De presentatie 'dubbele aanval met dame' is te vinden bij de schaaklessen.
'Wanneer gaan we nou een potje schaken?'
De juf van de plusklas in Sabina, de schoondochter van Arie Lodder, leek het een goed idee om tijdens een aantal lessen de plusklaskinderen kennis te laten maken met schaken. Via Arie kwam ze bij mij terecht. Aanvankelijk kwam ze met het plan om er 4 lessen aan te besteden:
Les 1: de basisprincipes van het schaken
Les 2: het bekijken van de schaakfilm 'Lang leve de koningin'
Les 3: weet ik niet meer
Les 4: een schaaktoernooi.
Ik zei dat ik wel les wilde geven, maar niet deze vier lessen. Ik stelde voor om in acht lessen stap 1 van de stappenmethode door te werken en daarna eventueel buiten de lessen om nog een toernooitje. Daar werden we het over eens.
Inmiddels heb ik het afgelopen half jaar in twee plusklassen met veel plezier deze 8 lessen gegeven. (een paar presentaties die ik gebruikt heb kun je op de website vinden).
Het enthousiasme bij zowel leerlingen als ouders was zo groot, dat ik voorgesteld heb om met de echte schaakenthousiasten in hun vrije tijd door te gaan met de lessen (stap 2). De ouders konden hun zoon/dochter via een mail aan mij opgeven. Een van de mailtjes:
"Wat leuk die schaaklessen. Michiel is een hele hype gestart thuis sinds hij dit heeft geleerd in de plusklas. Elke dag wordt er flink geschaakt bij ons thuis. Zelfs de pubers vinden het heel leuk en de vrienden vd pubers.... Hoezee!
Michiel uit groep 6, 9 jaar, wil dan ook heel graag meedoen aan de schaaklessen."
Ik heb afgelopen dinsdagmiddag aan 11 kinderen mijn eerste vervolgles gegeven. Het probleem voor mij is alleen dat er ook kinderen bij zitten die wel kunnen 'schaken', maar niet in de plusklas zaten.
Zo is daar de jongste, Levi 6 jaar, die met zijn broer (uit de plusklas) is meegekomen. Hij is enthousiast, maar vraagt om de 10 minuten: 'wanneer gaan we nou een potje schaken' of Benson die tijdens dat potje schaak, als ik rokeer, tegen mij zegt: 'meester, u zet met twee stukken!'
Ik heb dan ook het grootste deel van de les besteed aan herhaling van stap 1, maar volgende week ga ik echt verder met stap 2: 'dubbele aanval'.
Het is overigens wel verheugend om te zien met hoeveel plezier de jeugd zich op het schaken stort.